De technologie om zelf de kwaliteit van de leefomgeving te meten ontwikkelt zich snel. Tegenwoordig kun je zelf de luchtkwaliteit of geluidniveaus meten met betaalbare, vaak zelfgemaakte ‘sensorkastjes’, bijvoorbeeld rond je huis. Het programma Samen Meten van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)(Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) ondersteunt deze ontwikkeling. Samen Meten wil helpen zo veel mogelijk informatie uit deze metingen te halen, zowel voor burgers als voor wetenschap en beleid.

Samen Meten is een platform van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) voor citizen science over de leefomgeving en is begonnen in 2016. Het platform stimuleert en ondersteunt op verschillende manieren burgers die zelf hun leefomgeving willen meten, zoals stoffen in lucht en water en geluidsterktes. Met bijvoorbeeld informatie op deze website, bijeenkomsten en een forum waarop mensen kennis kunnen delen, creëert Samen Meten een ontmoetingsplek. Alle data worden in het dataportaal samengebracht en op kaarten weergegeven. 

Tegenwoordig doen burgers steeds vaker zelf wetenschappelijk onderzoek naar de leefomgeving, en niet alleen universiteiten en onderzoeksinstituten als het RIVM. Via citizen science, ofwel burgerwetenschap, komen wetenschap en maatschappij dichter bij elkaar. 

Door samen wetenschappelijk onderzoek te doen ontstaat een gemeenschap waarin ieder zijn eigen data en kennis kan delen en mensen kunnen samenwerken. Dit stimuleert ook creatieve mogelijkheden om data te verzamelen en te verwerken. De community verbindt verschillende stakeholders: (burger)wetenschappers, maar ook  gemeenten en provincies, en natuurlijk wetenschappers waaronder die van het RIVM zelf.  

Hoe doet Samen Meten dit?

Het dataportaal Samen Meten is een centrale plek waar je sensordata van burgerwetenschappers, (decentrale) overheden en andere stakeholders vindt en met elkaar kunt vergelijken. Jouw meting wordt ook zichtbaar op het dataportaal. Ook onderzoekt Samen Meten welke sensoren op de markt zijn, hoe goed ze het doen en hoe ze kunnen worden gebruikt.  

Waarom doet Samen Meten dit? 

Door sensordata te vergelijken met officiële data wordt het mogelijk om de kwaliteit van de sensordata te beoordelen en te verbeteren. Resultaten van meerdere sensoren samen geven een betrouwbaarder beeld. Andersom denkt Samen Meten ook na over hoe de sensormetingen de officiële metingen kunnen aanvullen. Dit geeft gedetailleerder inzicht in problemen en zo kunnen we samen werken aan oplossingen voor een schonere en gezonde leefomgeving. 

Met de data van de sensormetingen kun je als burger impact maken richting lokale overheden als gemeenten en provincies (empowerment). Het geeft materiaal om in gesprek te gaan over de lokale leefomgeving en kan ervoor zorgen dat onderwerpen op de politieke agenda komen. Omgekeerd kan het overheden helpen om bewoners bewuster te maken van problemen in hun omgeving.  Dat geldt ook voor draagvlak om samen problemen in de leefomgeving aan te pakken.  

Voor wie is Samen Meten? 

Samen Meten is voor iedereen die geïnteresseerd is in het meten van de leefomgeving, zoals lucht, water en geluid. Naast burgers en wetenschappers doen scholieren, gemeentes en provincies mee. 

Meedoen: zelf meten 

Je kunt zelf aan de slag door een sensorkastje aan te schaffen of te bouwen. Op Zelf Meten vind je informatie over wat je kunt meten van de leefomgeving en hoe je dit kunt doen. Of je kunt je aanmelden bij een meet-community of een lopende initiatief.

In contact met Samen Meten

Ook kun je via onderstaande kanalen in contact komen met ons of andere burgerwetenschappers: 

  • Samenmeten@rivm.nl 

  • Forum Samenmeten: stel je vraag en kom in contact met andere burgerwetenschappers en professionals. Je kunt een persoonlijke discussieruimte inrichten met jouw meetinitiatief of andere meetinitiatieven vinden. 

  • Nieuwsbrief: schrijf je in en ontvang een aantal keer per jaar een e-mail vol nieuwtjes over citizen science.. 

  • X @samenmeten en YouTube-kanaal Samen milieu meten: volg Samen Meten op sociale media. 

  • Bijeenkomsten: Samen Meten organiseert af en toe een bijeenkomst voor alle burgerwetenschappers en professionals. Blijft op de hoogte van geplande bijeenkomsten via de website of de Samen Meten-nieuwsbrief.