In de afgelopen jaren hebben inwoners van Maastricht stikstofmetingen gedaan. Dit burgermeetproject gaat nu verder met de metingen naar fijnstof. Met fijnstofsensoren meten de inwoners de lokale concentratie van PM2,5 en PM1. Het project is hiermee een goed voorbeeld van een initiatief voor het Schone Lucht Akkoord (SLA).
Succesvolle afronding burgermeetproject naar stikstofdioxide
De afgelopen jaren hebben enthousiaste inwoners van Maastricht met Palmes buisjes stikstofdioxide gemeten. Uit deze metingen is gebleken dat de concentraties NO2 meevallen, en door de jaren heen zijn verbeterd. Mogelijke oorzaken hiervan zijn de aanleg van de A2 tunnel (die effect heeft door heel de stad) en het overgaan van bussen op elektrisch rijden. Het burgermeetproject gaat nu verder met het meten van fijnstof.
Fijnstof metingen
De mensen die eerder deelnamen aan het NO2 meetnetwerk konden zich als eerste aanmelden voor het nieuwe project om met fijnstofsensoren PM2,5 en PM1 te meten. Daarna kregen ook andere geïnteresseerde inwoners van de stad de mogelijkheid om deel te nemen. De gemeente coördineert dit project. Astrid Vermeulen is senior beleidsmedewerker Wonen en Leefkwaliteit van de gemeente Maastricht. Zij vertelt: “We willen vooral bewustwording creëren onder onze inwoners. Dit is nu gebeurd voor NO2 en hetzelfde principe willen we nu inzetten voor fijnstof”.
Uitvoering van het meetproject
De Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) Zuid-Limburg heeft de afgelopen twee jaar samen met nog twee ontwikkelaars (Roderick Peters uit Nijmegen en Marvin Tjon uit Delft) de Ohnics fijnstofsensor ontwikkeld. Deze bevat de SPS30 sensor van Sensirion. De RUD heeft ook het in elkaar zetten van de sensoren op zich genomen, omdat door corona de geplande workshop voor het zelf bouwen van de sensoren niet kon plaatsvinden. Dit leverde bijzondere ‘thuiswerk-taferelen’ op, met volle keukentafels, dozen in de gang en een schutting vol sensoren die aan het proefdraaien waren.
Planning van het meetproject
De eerste tien sensoren zijn door de burgers op de door hen gekozen locaties opgehangen. In totaal komen er 50 sensoren. Na een jaar meten hoopt de gemeente Maastricht een bijeenkomst te kunnen organiseren. Hier komen gemeente, omgevingsdienst en deelnemende inwoners bij elkaar, en worden de gemeten waardes besproken. De data is (vanaf april 2021) te bekijken op het dataportaal Samenmeten.nl en Luchtmeetnet Maastricht. Voor meer informatie over de Ohnics en de (tijdelijke) fijnstofkaart van Maastricht kun je terecht op Ohnics.online.
Schone Lucht Akkoord
Maastricht heeft op 8 juli 2020 het Schone Lucht Akkoord (SLA) ondertekend, en sluit zich hiermee aan bij zo’n 80 andere provincies en gemeenten. Burgerparticipatie speelt een grote rol binnen het SLA. Het burgermeetnetwerk in Maastricht is hiervan een mooi voorbeeld. De gemeente Maastricht gaat hun waardevolle ervaringen met het opzetten en onderhouden van dit soort projecten delen met de themagroep participatie van het SLA. Om zo hopelijk nog meer burgermeetinitiatieven door heel het land op te kunnen zetten!