Sinds 2019 helpt de provincie Zuid-Holland burgerinitiatieven bij het zelf meten van luchtkwaliteit. Ze stelt meetapparatuur beschikbaar en ondersteunt bestaande communities bij het meten zelf. Daarbij werkt de provincie samen met the Green Land, het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) en de DCMR Milieudienst Rijnmond.
Geen initiatief op zichzelf
Samen Meten Zuid-Holland is niet éen initiatief op zichzelf. Het is een netwerk van burgerinitiatieven in de provincie, die vaak bottom-up zijn georganiseerd. De provincie wil deze initiatieven ondersteunen door het bieden van een platform, sensoren en de organisatie van bijeenkomsten. Er wordt met veel verschillende sensoren gemeten, maar de Sensirion SPS30 wordt steeds meer gebruikt.
Alle initiatieven werken aan hun eigen doelen, maar het netwerk is er om van elkaar te leren en elkaar te helpen. De workshopreeks Doelgericht Meten is ook georganiseerd voor en door dit netwerk.
Meetinitiatieven in Zuid-Holland
De volgende initiatieven in Zuid-Holland zijn bij ons bekend:
- Delft (Luchtwachters Delft)
- Den Haag (Urban Sensing Lab)
- Gouda (Gouda Meet)
- Lansingerland (Burgermeetnet Lansingerland)
- Leiden (Citizen Science Lab met Luchtkwaliteit in Beeld)
- Leidschendam-Voorburg
- Rotterdam (Stadslab Luchtkwaliteit)
- Zoetermeer (Meetgroep Luchtkwaliteit Zoetermeer)
Ook als je niet in een gemeente woont met een meetinitiatief, kun je via Samen Meten Zuid-Holland een sensor aanvragen.
Het begin van Samen Meten Zuid-Holland
De eerste pilot rondom het zelf meten aan luchtkwaliteit vond begin 2017 plaats in Rotterdam. Op verschillende plekken in de stad toonden inwoners interesse in het doen van luchtmetingen, of waren ze al begonnen met meten. Het doel van de provincie was, en is, om de dialoog met de burger te verbeteren, bewustzijn te vergroten en handelingsperspectief te bieden. Na de pilot in Rotterdam is het meetproject opgeschaald.
In de eerste pilot-fase maakten citizen scientists gebruik van de zogeheten “RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu -paddenstoel” om metingen te doen. Medio 2019 is het grijze “doosje” geïntroduceerd ter vervanging van de paddenstoel. In de paddenstoel bevond zich zowel een NO2- (Alphasense NO2-B43F), als een fijnstofmeter (Shinyei PPD42). Omdat de resultaten van de NO2 sensor in de zomer niet erg betrouwbaar bleken, en omdat kalibratie veel tijd kostte, is deze niet meegenomen naar de grijze doosjes. In de nieuwe kit zit nu de SDS011 fijnstofsensor. Afzonderlijke Palmes buisjes blijken vooralsnog het meest betrouwbaar om zelf stikstofdioxide (NO2) mee te meten. Naast de paddenstoelen, grijze doosjes en Palmes buisjes, heeft de provincie ook Luftdaten kits verstrekt.
Meer weten of meedoen?
Je kunt meedoen aan Samen Meten Zuid-Holland als je een meetinitiatief in de provincie Zuid-Holland bent. Ook als je niet in een gemeente woont met een meetinitiatief, kun je via Samen Meten Zuid-Holland een sensor aanvragen.
Ga dan naar Samen Meten Zuid-Holland of mail naar salome@thegreenland.eu. Neem ook eens een kijkje op het Samen Meten forum. Dit is een initiatief van het RIVM en de provincie Zuid-Holland met als doel kennisuitwisseling rondom citizen science en luchtkwaliteit te faciliteren.